Leer hoe alles in ons lichaam met elkaar verbonden is

Vitamine B12 tekort en zijn evolutionaire effect in het lichaam

Geschreven door Chris Kwakman | 21-mei-2021 10:00:00

Wat is vitamine B12 en waarom is het zo belangrijk?

Vitamine B12 is een van de vitamines uit het B-complex en wordt ook wel cobalamine genoemd. Cobalamine (vitamine B12 dus) vind je in eieren, schelpdieren, melkproducten, blauwe schimmelkaas, gevogelte, (orgaan)vlees, zuivelproducten, lever en glutenvrije granen. Over het algemeen zijn dit voedingsmiddelen die in een gevarieerd dieet voldoende voorkomen, dus zouden er weinig gevallen van B12-tekort moeten voorkomen. Toch komt een B12-tekort geregeld voor: zo'n 3 tot 5% van de bevolking zou met grote tekorten lopen en maar liefst 10-20% met lichte tekorten. Dit zou in Nederland in het beste geval zo'n half miljoen mensen betekenen en in het slechtste geval miljoenen. (1)

Vitamine B12 is extreem belangrijk voor het lichaam, zó belangrijk dat het lichaam er zelfs (als enige van de water oplosbare vitamines) een voorraad van heeft aangelegd in onze lever. Dit houdt in dat wij evolutionair zijn ontworpen om deze belangrijke vitamine op te slaan zodat we in tijden van schaarste nog steeds voldoende van dit nutriënt beschikbaar hebben. Dit is cruciaal, omdat dit nutriënt bij zo ongelooflijk veel processen in ons lichaam betrokken is, dat we simpelweg niet goed kunnen functioneren zonder! We zouden bij een tekort een aaneenschakeling van chronisch ziekteleed ervaren. B12 heeft in dit voorbeeld veel weg van vitamine D3, waar het lichaam ook een voorraad van kan aanleggen.

Wat doet vitamine B12 in ons lichaam?

Zoals al eerder benoemd zijn de functies van B12 ontzettend breed en belangrijk. Vitamine B12 zorgt onder andere voor: 

  • de aanmaak van rode bloedcellen;
  • het geestelijk welzijn;
  • de gezonde functie van het immuunsysteem;
  • de gezonde functie van het zenuwstelsel;
  • een gezonde hersenwerking.

Last but not least is vitamine B12 samen met het B-complex (vooral foliumzuur en vitamine B6) ook nog eens onmisbaar voor een goede werking van ons belangrijkste biochemische proces genaamd… methylering.

Hoofdreden dat Vitamine B12 helpt bij ziekte preventie

Een van de belangrijkste redenen waarom vitamine B12 zo cruciaal is voor een goede gezondheid is omdat het zorgt voor een goede methylering. De uitgebreide uitleg van methylering zou ongeveer drie weken non-stop duren dus we kiezen voor een simpele variant. Het verhaal van het ontstaan van ziekte begint bij onze genen. We hebben ongeveer 20.000 verschillende genen die de hele dag orders uitdelen aan ons lichaam. In een gezond lichaam worden de ‘ziekmakende’ genen stilgehouden en de goed werkende genen gaan soepel hun gang. Als we het even heel jip en janneke bekijken, worden we pas echt ziek (als in ziektes zoals kanker) als onze genen als het ware een ‘foutje’ maken. 

En nu komt de kicker: een gezonde methylering is als het ware de ultieme ‘controleur’ of ‘regulator’ van onze genen, zodat deze niet ziekmakend worden. Hoe geweldig is dat!?

Dus in een notendop: B12 zorgt voor een goede methylering en methylering zorgt er vanuit ons DNA voor dat we niet ziek worden. Dit alleen al zou de ultieme reden moeten zijn om de B12-niveaus optimaal te houden. Maar daar stopt het niet bij. Een goede methylering zorgt ook nog eens voor meer gezondheidsboostende effecten zoals: 

  • energie-aanmaak;
  • aanmaak van immuuncellen;
  • goede werking van de lever (detoxificatie);
  • herstel van weefsels;
  • stressverwerking;
  • hormoonaanmaak. (2)(3)

Het is werkelijk waar ongelooflijk hoe belangrijk dit proces is – ons lichaamseigen, ultieme beschermingsmechanisme tegen problemen.

Hoe kan het dat mensen een tekort hebben aan B12, is voeding niet genoeg?

Vitamine B12 vinden we in zijn best opneembare vorm in dierlijk voedsel zoals vlees, vis, kip, ei en zuivel. Als mensen puur vegetarisch of zelfs puur veganistisch eten, volgt er automatisch een structureel tekort aan B12 uit voeding, omdat plantaardige voeding geen B12 levert. In deze situatie moet er gesuppleerd worden met B12-supplementen. 

Voeding is niet de enige reden dat er tekorten opspelen. Soms kan men wel genoeg eten,  maar wordt B12 gewoon niet goed opgenomen doordat er spijsverteringsproblemen zijn. B12 ondergaat namelijk een bijzonder bindingsproces in de maag waarbij er een gezonde maagzuurwerking nodig is alsmede voldoende aanwezigheid van een ‘B12 bindingsstofje’, genaamd intrinsic factor. De naam verklapt het al: intrinsic factor is nodig om de B12 uit voeding te binden zodat deze vitamine vervolgens goed opgenomen kan worden in de dunne darm.

Dit bindingsproces gaat heel vaak mis om de volgende redenen:

  • naarmate de leeftijd vordert, neemt de kwaliteit van maagzuur af alsmede de intrinsic factor
  • medicatiegebruik kan het bindingsproces verstoren
  • vanwege slechte lifestyle creëren mensen een ongezond milieu in de maag met maagzuuroprispingen als gevolg. Als men deze oprispingen tegengaat met maagzuurremmers, wordt het B12-proces verhinderd.

Hoe kom ik erachter dat ik een B12 tekort heb?

Op internet zijn er verschillende simpele vragenlijsten te vinden om er achter te komen of je een van de symptomen hebt van een B12-tekort. Deze lijsten zijn op zich handig, maar of je daadwerkelijk een B12-tekort hebt, blijft natuurlijk een beetje speculatie.

Men kan beter via een voedingstekort test testen hoe het ervoor staat. Dit is nu makkelijk te doen met onze Vitamine B12-tekort thuis testen! De test meet het volgende:

  • Holo TC test, deze test als het ware je actieve B12 in de cel;

Mocht er een uiteindelijk tekort zijn vastgesteld, kan men kiezen voor een B12-supplement om ervoor te zorgen dat de voorraden weer worden aangevuld. Zoals eerder aangegeven is het onwijs belangrijk dat bij vitamine B12 suppletie goed gecombineerd wordt met de hulpstoffen van B12: het vitamine B-complex met in het bijzonder foliumzuur en B6. Er kan bijvoorbeeld gekozen worden voor een hoge kwaliteit multivitamine samen met een zuigtablet supplement B12. Op deze manier wordt de B12 goed opgenomen en zijn alle co-factoren aanwezig.

Conclusie

Zonder voldoende vitamine B12 kan het lichaam niet gezond blijven en wordt het ziek omdat het belangrijkste biochemische proces van het lichaam genaamd methylering niet goed kan functioneren. Een gezonde methyleringcyclus betekent over het algemeen een sterke gezondheid; een uiterst krachtige tool voor preventie van tal van ziekten. Er kunnen verschillende bloedtesten worden gedaan om een B12-tekort in kaart te brengen via de huisarts of zelf via een voedingstekort thuis test. Om een tekort op te heffen adviseren wij een hoge kwaliteit multivitamine te slikken gecombineerd met een zuigtablet B12, omdat een multivitamine alle hulpstoffen levert voor een optimale werking van B12. Om wel 10.000 verschillende redenen maakt vitamine B12 deel uit van de menselijke ‘nutritionele gouden standaard’, samen met vitamine D3, Omega 3, magnesium en uiteraard al hun hulpstoffen.

Wij geloven heilig dat als deze standaard landelijk wordt nagestreefd, Nederland het gezondste land ter wereld zal zijn.